Tüm çocuklar yaratıcıdır.
Yapılması gereken en temel şey, onlara “sen yaratıcısın” mesajını verebilmek, onların istek ve eylemlerini kırmamaktır.
Çocukların arzu ve çabaları motive edilmelidir.
Sizler de evde çocuklarınızın kendilerine olan güvenlerini kaybetmeden üretmelerini destekleyip, onları yüreklendirebilirsiniz.
Çocuğunuzun Yaratıcılığını Desteklemek için Bir Kaç Yol:
- Onlara örnek olun. “Bende yetenek yok, cetvelle bile düz çizgi çizemem”, “çöp adam bile çizmem…” yerine “Yeni şeyler üretmeyi seviyorum.” “Resim yapmak çok eğlenceli bir şey.” diye söyleyin. Eğer çocuğunuz sizin risk alıp bir şeyler ürettiğinizi görürse, bunu kendine örnek alacaktır.
- Sonucu değil süreci övün. Yaratıcılık süreci, ortaya çıkan eserden çok daha önemlidir. Sadece “Çok güzel bir resim olmuş, harika resim yapıyorsun” demeyin, niçin beğendinizi ifade edin. “Renkler çok canlı, düz çizgilerle eğri çizgiler birlikte çok güzel görünüyor” gibi.
- Size gösterdiği resimlerle ilgilenin; “Bana yaptığın bu resmi anlatmak ister misin?” gibi ayrıntılı açıklamalar ve sorularla karşılık verin.
- Çocuğunuzun resminden yetişkin beklentilerinizi uzaklaştırın. Yaptığı karalamaları, çizimleri, renkleri sürekli bir şeye benzetmeye çalışmayın, benzetmesini beklemeyin. “İnsan evden büyük olmaz.”, “Gökyüzünde kedi olur mu?” ”Hiç yeşil adam olur mu?” gibi yetişkin dünyasına ait olmadıkları için resimlerini eleştirmeyin. Çocuklar dünyayı algıladıkları ve hissettikleri gibi kağıda aktarırlar.
- Çocuklarınızın resimlerini sadece buzdolaplarınızın üzerine asmayın. Her çocuk gerçek resimlerin çerçevelenip evin bir köşesine asıldığını bilir. Çocuğun resimlerinden birini çerçeveleyip en güzel köşeye asın.
- Resimleri evinizi veya kıyafetlerinizi süslemek için de kullanabilirsiniz, tişört veya bir bardağa baskı gibi. Yaptıklarına gerçekten değer verdiğinizi ve saygı duyduğunuzu hissetmesi önemlidir.
- Kopyalar, çizimlerini yetişkinlerin yaptığı boyama kitaplarını boyamak yaratıcı değildir. Bunu onlara da anlatın. Bir sanat eserini yaratırken karşılaşacağı sorunları çözmenin hayatının her alanındaki sorunlarını çözmesinde yardımcı olacağını hatırlayın.
- Çocuğunuzla birlikte müze veya sanat galerisi gezin. Hangi resmi/heykeli en çok beğendini sorun, onları yapan sanatçıların hissettikleri, düşündükleri, niye bunları yaptığı üzerinde sorular sorun birbirinize. Sohbet edin.
- Evinizde çocuğunuzun çeşitli malzemelere ulaşabileceği ve istediğinde rahatlıkla çalışma yapabileceği bir alan yaratın. İmkanınıza göre bu bir atölye odası veya küçük bir atölye köşesi olabilir. Dağılmasına ve boyanmasına izin verilebilecek bir alan yaratın. (Çocukların kullandığı, neredeyse tüm boyalar su bazlı ve kolay temizlenebilir malzemelerdir. Yerden halıyı kaldırmanız veya yere silinebilir bir şey yaymanız yeterli olacaktır. Çalışma alanında bulunduracağınız basit bir önlük kıyafetlerini de koruyacaktır.)
- Bir resim çantası veya dosya alın. Çocuğunuzun resimlerini burada düzgün ve özenli bir şekilde saklayın. Üzerinde çalıştığı resmi atmak her çocuğun cesaretini kıracaktır.
- Çocuğunuza bir defter alın ve onu “sanat günlüğü” ilan edin. Yanınızda yolculuklarınızda bile taşıyabileceğiniz bu defter onun hayatına çizim pratiğini bir rutin olarak sokarken, gelişimini takip edebileceğiniz harika bir kayıt da olacaktır.
- Yaratıcı düşünce bir keşiftir. Bir çalışmanın nasıl olması gerektiğine dair beklentilerinizi bir kenara bırakın. Neyi nasıl kullanacağını çocuğunuza bırakın.
- Asla çocuğunuzun resimlerine elinizi sürmeyin. Onun resmini boyamayın, çizmeyin. Müdahaleniniz cesaretini kıracaktır.
- Resmindeki nesneleri bir şeylere rastlantısal şekilde benzetmeyin. Ondan resmini anlatmasını rica edin.
- “Hadi resim yap!”, “Bakayım nasıl çiziyorsun?” veya “Ne yapıyorsun?” demeyin. “Resim yapmak ister misin?” teklifinde bulunun, resmini anlatmak isteyip istemediğini sorun.
- Nasıl yapacağını anlatmayın. Sanat bir keşif, bir deneyimler bütünüdür. Bırakın kendi deneyimlerini oluştursun.
- Çoğunuza boyama kitapları, kolay boyama yolları, kalıplar gibi şeyler almayın.
- Çocuklarınızı resim yarışmalarına veya başkalarıyla karşı karşıya getirecek etkinliklere yöneltmeyin. Başkalarıyla kıyaslamayın. Tüm büyük sanatçılar kendilerine has, kendileri gibi oldukları için başarılıdırlar. Onun da bunu bilmesine izin verin. Başkalarının düşüncelerinden çok kendi düşünceleri önemlidir.
- Çocuğunuzu, tek doğru yanıtı bulmaya değil, çözüm olabilecek pek çok alternatifi üretmeye yöneltin. Direktif veya öneri vermeyin onun yerine ona kendi kendine bulabileceği ve sorabileceği sorular sorun. “Sence bu resme başka ne eklenebilir?” gibi.
- Uygun olmayan yerlere çizim yaptığında kızmayın. “Yine canın çok resim yapmak istiyor anlaşılan” vb. diye karşılayın. Kağıt verin, çizebileceği bir alan yaratın. Eğer mümkünse ona özel farklı bir alan yaratın ve orayı boyamasına izin verin.
- Çocuklar kendi hızlarında gelişirler. Bir gelişim sürecinden hızla geçmesini veya atlamasını istemeyin. Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın. Her çocuk kendi gelişim sürecini yaşar. Bazıları rengi, bazıları deseni ön plana çıkarıp gelişir. Sanat tarihi birçok değişik sanatçı ve sanat eseriyle doludur.
- Sonuç değil süreç önemlidir. Sizin değil, onun kendi içsel gereklikleri önemlidir. Sizin hayal ettiğiniz şeyi yapmasını, beklentilerinizi karşılamasını gerektiren bir durum değildir. Bu “onun” yaratım oyunudur.
- Ve “Karalamalar, çocuk sanatının yapı taşlarıdır.” Lütfen, azımsamayın.